Lưu trữ tác giả: admin

Khi nhắc đến lo âu, nhiều người sẽ hình dung ngay đến những cơn căng thẳng tột độ, hồi hộp dữ dội, hoặc cảm giác sợ hãi không kiểm soát nổi. Tuy nhiên, phần lớn những người đang thật sự mắc rối loạn lo âu lại không hề có những biểu hiện như vậy. Thay vào đó, họ âm thầm trải qua các triệu chứng rải rác: khó ngủ, hay thở dài, chán ăn, hồi hộp nhẹ, hoặc chỉ đơn giản là một cảm giác bất an mơ hồ – kéo dài không dứt.

Chính vì biểu hiện không quá rõ rệt, nhiều người không nhận ra mình đang bị lo âu, hoặc hiểu lầm thành bệnh lý tim mạch, tiêu hóa, hoặc stress thông thường. Một số khác thì mặc kệ vì “vẫn còn chịu được”, cho đến khi giấc ngủ trở nên vỡ vụn, tinh thần sa sút, hoặc cảm xúc trở nên quá nhạy cảm và dễ tổn thương.

Không phải ai lo âu cũng căng thẳng, bứt rứt vào ban ngày. Có những người chỉ cảm thấy rõ sự bất an khi đêm xuống: nằm mãi không ngủ được, tim đập nhanh nhẹ, đầu óc lơ mơ không yên, dễ tỉnh giấc lúc nửa đêm hoặc mơ thấy chuyện vặt vãnh rồi thao thức tới sáng. Họ có thể không mệt mỏi rõ ràng, không suy kiệt thể chất, nhưng luôn có cảm giác nội tâm không thể tĩnh lặng. Một số người còn kèm theo các biểu hiện “nóng trong”: miệng khô, nóng nhẹ lòng bàn tay – chân, hoặc đổ mồ hôi trộm khi ngủ. Đây chính là biểu hiện điển hình của thể bệnh Tâm âm hư (心陰虛) trong Y học cổ truyền – một dạng lo âu gắn liền với sự thiếu hụt âm dịch nuôi dưỡng Tâm, khiến hư hỏa nổi lên, thần chí không được cố định, sinh ra tình trạng lo âu kèm hồi hộp và rối loạn giấc ngủ.

Có những người mắc chứng lo âu nhưng không hề suy nhược, không mệt mỏi rã rời, không ăn uống kém. Trái lại, họ vẫn làm việc, sinh hoạt bình thường – chỉ có điều luôn cảm thấy tâm trạng nặng nề, dễ cáu gắt, hay thở dài, và khó lý giải vì sao bản thân không thấy dễ chịu trong lòng. Họ khó ngủ, dễ mơ thấy chuyện phiền muộn, thường tức ngực nhẹ, hay đầy bụng, hoặc có những cơn buồn bực, bứt rứt mà không thể gọi tên. Đây chính là biểu hiện điển hình của thể bệnh Can khí uất (肝氣鬱) trong Y học cổ truyền – một thể lo âu khởi sinh từ sự uất trệ khí cơ do cảm xúc bị dồn nén hoặc kìm nén lâu ngày.

Không phải ai mắc chứng lo âu cũng trải qua những cơn hồi hộp kịch phát hay cảm giác hoảng sợ dữ dội. Nhiều người sống trong trạng thái lo lắng âm ỉ, khó tập trung, ăn uống kém và mất ngủ nhẹ – kéo dài nhiều tháng, thậm chí nhiều năm. Họ thường mệt mỏi sau một ngày làm việc, trí nhớ giảm sút, tinh thần uể oải và không thể phục hồi ngay cả khi nghỉ ngơi. Trong Y học cổ truyền, đây là biểu hiện điển hình của thể bệnh Tâm tỳ hư (心脾虛) – một thể bệnh vừa phổ biến, vừa có tính chất “mỏng – sâu – kéo dài”. Lo âu trong trường hợp này không bộc phát dữ dội, mà lặng lẽ ăn mòn thể lực, tinh thần và chất lượng sống của người bệnh.

Khi nói đến lo âu, phần lớn mọi người nghĩ đến một cảm giác mơ hồ: hồi hộp, bồn chồn, sợ hãi không lý do. Nhưng Đông y thì nhìn khác – không phải ai lo âu cũng giống nhau. Có người lo mà nóng nảy, có người lo mà trầm mặc, có người thì lo đến mức mất ngủ triền miên… Đó là vì “lo âu” chỉ là biểu hiện bên ngoài – còn gốc rễ thì nằm ở từng thể trạng khác nhau.